اسید استیک یکی از اسیدهای آلی با ساختار مولکولی بسیار ساده است که به شکل مایع بی رنگ با خاصیت اسیدی ضعیف یافت می شود. این اسید در صنایع مختلف کاربرد دارد.
استیک اسید با نام های متداول اتیلیک اسید، جوهر سرکه، اسید اتانوئیک و متانوکربوکسیلیک اسید شناخته می شود. این اسید در آب حل می شود و محلولی با PH حدود 4 را تشکیل می دهد. این اسید در صنایع مختلف مانند تولید انواع رنگ های نساجی، صنایع غذایی، تولید محصولات پلاستیکی، سنتز ترکیبات آلی و ... مورد استفاده قرار می گیرد.
اسید استیک یکی از اسیدهایی است که به طور طبیعی در برخی از مواد غذایی یافت می شود اما برای کاربردهای صنعتی از گرید تجاری آب استفاده می گردد. فروش اسید استیک در بشکه های 30، 35 و 50 لیتری بسته بندی و انجام می شود. درصد خلوص این محصول حدود 8/99 % است. برای کارخانه های مصرف کننده، سفارش خرید این اسید در مقادیر تناژ ثبت می گردد.
نقش بیوشیمیایی اسید استیک
گروه عاملی استات، کربوکسیلیک در ترکیب شیمیایی اسید استیک نقش بسیار مهمی در واکنش های زیستی و بیوشیمی ایفا می کند. یکی از ترکیبات زیستی بسیار مهم در بدن جانداران، کوآنزیم A است. این ماده جزو فرآیند متابولیسم کربوهیدرات ها و چربی ها محسوب می شود. اسید استیک علاوه بر اینکه در این چرخه شرکت می کند، PH محیط را برای انجام واکنش های شیمیایی ثابت نگه می دارد. استیک اسید در ترکیبات تری گلیسیرید طبیعی وجود ندارد اما در تری گلیسیرید مصنوعی با نام گلیسیرین تری استات که برای تولید انواع محصولات آرایشی و داروهای موضعی به کار می رود، وجود دارد.
اسید استیک یکی از ترکیباتی است که در فرآیند گندیدن میوه و سایر مواد غذایی به طور طبیعی تولید می شود. برخی از گیاهان نیز قادر هستند در فعالیت های زیستی خود، این اسید را تولید کنند. یکی از خواص شیمیایی این اسید، ضد باکتری بودن آن است. به نظر می رسد این خاصیت اسید استیک می تواند در نگهداری مواد غذایی و از بین بردن باکتری های فعال در غذا مؤثر باشد. به این ترتیب از افزودن استیک اسید به مواد غذایی به عنوان عامل نگهدارنده، علاوه بر اسیدی کردن محیط، از رشد میکروب های هم جلوگیری می شود.
بررسی انواع واکنش های شیمیایی اسید استیک
اسید استیک دارای گروه کربوکسیلیک است و به همین دلیل تمام خواص یک اسید را دارد. این ماده می تواند با اکثر فلزات مانند آهن، منیزیم، روی و ...، وارد واکنش شود؛ نتیجه این واکنش، پدیده خوردگی خواهد بود. محصولاتی که از واکنش استیک اسید و فلزات تولید می شوند، نمک استات فلز و گاز هیدروژن هستند. از این خاصیت برای انتخاب فلز مناسب برای مخازن حمل و نقل این اسید در صنعت استفاده می شود.
فلز آلومینیوم یکی از فلزاتی است که برای ساخت مخازن حمل اسید استیک مناسب است؛ آلومینیوم در اثر تماس با اکسیژن هوا، لایه ای از اکسید آلومینیوم را بر روی سطح تشکیل می دهد؛ این لایه به عنوان محافظت کننده سطح در برابر خوردگی عمل می کند و به این ترتیب می توان به راحتی اسید استیک را وارد مخازن کرد.
یکی دیگر از واکنش هایی که اسید استیک در آن شرکت می کند، شرکت در واکنش های اکسایش و کاهش است. این اسید در اثر کاهش، به ترکیب اتانول که یک الکل است تبدیل می شود؛ ترکیب کلرید استیل، انیدرید استیک، استرهای استیک، آمیدها و کِتِن، از مشتقات استیک اسید هستند که در شرایط مختلف تولید می شوند؛ به طور مثال اگر اسید استیک در دمای بالاتر از 440 درجه سانتی گراد حرارت داده شود، تجزیه شده و به ترکیبات ساده تری نظیر آب، کربن دی اکسید و کتن تبدیل می شود.
کاربرد اسید استیک به عنوان یک حلال
علی رغم ساختار مولکولی آلی اسید استیک، این ترکیب به عنوان یک حلال شیمیایی نیز به کار می رود. این اسید مانند اتانول، یک حلال آبدوست است و قادر است ترکیبات قطبی مانند نمک های معدنی و ترکیبات غیر قطبی مانند روغن ها را در خود حل کند. امکان امتزاج اسید استیک با ترکیباتی نظیر آب، کلروفرم و هگزان نیز وجود دارد. همین خاصیت باعث شده است برای تولید انواع دارو و محصولات صنعتی نظیر رنگ و پوشش از این اسید آلی به عنوان یک حلال مناسب استفاده شود.
اسید استیک هم مانند سایر ترکیبات اسیدی موجب سوزش پوست و چشم ها می شود. در کار کردن با این اسید توصیه می کنیم از تجهیزات ایمنی فردی استفاده کنید. بشکه های این اسید را در مکان خشک و خنک و به دور از منابع حرارتی نگهداری کنید.
مقالات مرتبط
ثبت نظر
